Ahmed Şara, Suriye’de geçiş döneminin cumhurbaşkanı ilan edildikten sonra ilk yurtdışı ziyaretlerini Suudi Arabistan ve Türkiye’ye yapmayı planlıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın programının uygun olması halinde Şara’nın 4 ya da 5 Şubat tarihlerinde ziyaretini gerçekleştirebileceği ifade ediliyor. Şara’nın Cumhurbaşkanı ilan edilmesinin ardından Şam’da lider düzeyinde ağırladığı ilk isim Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani olmuştu. Başında bulunduğu HTŞ halen BM’nin terör örgütü listesinde olsa da, Şara’nın artık fiilen o listede sayılmadığı, hem Katar Emiri’nin ziyaretinden hem de bölge ülkeleri liderlerinden aldığı tebrik telefonlarından anlaşılıyor.
Yeni yönetiminin Dışişleri ve Savunma bakanları ile İstihbarat Başkanı’nın yakın zamandaki Türkiye ziyaretinin tartışmalara neden olmaması için “BM yaptırımlarındaki seyahat istisnaları” işletilmiş, BM Yaptırımlar Komitesi’ne bildirimde bulunulmuştu. Şara’nın ziyareti için de böyle bir uygulama sözkonusu olabilir.
Ziyaret gündemi
Türkiye açısından Şara ile yapılacak görüşmede önemli başlıklardan biri elbette güvenlik. PYD/YPG’nin tasfiyesi, DAEŞ’in tekrar güvenlik riski haline gelmemesi. Ankara açısından güvenlik, Şam için toprak bütünlüğü meselesi. Geçen hafta YPG’nin sözde Komutanı Mazlum Kobani, Şara ile görüşmesinden sonra, “Suriye’de tek bir ordunun olması ve SDG’nin de bu ordunun parçası olması konusunda anlaştık. Fakat mekanizmasının ne olacağı, nasıl yürütüleceği gibi konularda görüşmeler devam ediyor” dedi.
Örgütün silah bırakmayı ağırdan aldığı ortada. Ancak bu konuda henüz bilinen bir son tarih de yok. Konuya yakın kaynağımın ifadesi ile şu an “top çevirme” ya da bir nevi bekleme dönemi. Kobani’nin Suriye Ordusu’na entegrasyonu kabul ettiğini ancak 15 - 20 bin civarındaki silahlı örgüt elemanın ne olacağı tartışmasının sürdüğünü hatırlatan yetkili, bunların belirli bölgede tutulmalarından, birkaç ülkeye nakledilmelerine kadar seçeneklerin “konuşulmaya” devam ettiğini belirtti.
PYD/YPG artık hayatta kalmasının zor olduğunu görse de varlığını sürdürme konusunda şansını zorlamaya devam ediyor. Örgütün ve topraklarından uzaklaştırdığı Arap Aşiretlerinin gözü ABD ile Şara yönetiminde. Suriye yeni yönetiminin öncelik sıralamasında yaptırımların kalkması, petrol bölgelerine sahip çıkabilmek, kaynak ve altyapı sorunlarının çözülmesi üst sırada. Sorunlarını çözmek için süreç yönetimi yapması gerekiyor. ABD Başkanı Trump’ın da Suriye konusunda son kararını vermesi.
ABD-YPG silahları
TBMM Dışişleri Komisyonu’na Suriye konulu brifing veren Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz önemli bir güvenlik riskine dikkat çekmiş ve “ortada kontrol altında olmayan inanılmaz bir silah olduğundan bahsedebiliriz” demişti. Konuya yakın kaynak, YPG ve ABD’nin Suriye’deki silahlarını farklı bölgelere kaydırdığına dair bilgiler olduğunu söyledi. Bazı silahların Irak’a geçirildiğini, Erbil’e götürülmeye çalışıldığını, bazılarının ABD üslerine nakledildiğini kaydeden yetkili, ABD’nin nakli zor bazı ağır silahları Suriye yönetimine bırakmayı teklif edebileceğini söyledi. Elbette bir pazarlık karşılığında.
Müşavirler atanacak
Şara ile görüşmede, Türkiye’nin ülkenin kalkınmasına vereceği destek de gündemde olacak. Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği çekirdek bir ekiple çalışmaya başladı. Şimdiye kadar Ulaştırma, Enerji, Tarım, Sağlık, Çevre ve Şehircilik Bakanlıkları ülkede incelemeler yaptı. Kızılay, TİKA, Yunus Emre ofislerini açtı, AFAD’ın yardımları sürüyor. Sırada bakanlıklardan yapılacak müşavir atamaları var. Ulusal Diyalog Konferansı’ndan sonra ülkede yeni bir kabinenin ortaya çıkması bekleniyor. Asıl kurumsal muhataplıkların da bundan sonra başlaması öngörülüyor.
Suriyeli iş insanları
Duyduğum kadarıyla rejiminden kaçan, yurtdışında ciddi sermayesi bulunan Suriyeli iş insanları Türkiye’nin kapısını çalmaya başladı. Türkiye’den iş insanları ile buluşmak istiyorlar. Türkiye’de ortaklıkları olanların ve başka ülke yatırımcılarının da Suriye’de birlikte iş yapmak arzularını ilettiği aktarılıyor.